Een steek los. Dat is het thema.
De associatie is Elba. De plaats delict: het lokaal Nederlands in de nieuwbouw van de Grundel. De docent, één uit duizend,
drs. B. Lenferink, die ons meer bijbracht dan kille kennis: warme liefde voor de taal Nederlands. Die was blijvend.
Elba
Ik draag een waarschuwing bloedjas
en ik sta op elba.
Ik heet napoleon, ik heet o.a. napoleon
en ik sta op elba.
Ik draag honderd namen
en ik sta op elba.
…
Gerrit Kouwenaar, in: Simon Vinkenoog (samenstelling), Atonaal. A.A.H. Stols, Den Haag 1952 (2de druk). Ik ken het uit de tijd op het gymnasium, waar een klasgenote mij voor Sinterklaas de zesde druk van de dichtbundel ‘nieuwe griffels, schone leien’ cadeau gaf. Daar staat ‘Elba’ op bladzijde 129. Die bundel vestigde de roem van de Vijftigers, las ik later. Ik heb het exemplaar nog altijd, totaal stukgelezen.
Wil je ‘aan hem is een steekje los’ in het Engels vertalen, pas dan op, want bij hen is dat ‘he has got a screw loose,’ wat meteen herinnert aan het enigmatische nummer ‘Memo from Turner’ van de Rolling Stones, waar Mick Jagger in het vijfde couplet zingt : ‘Your organs working perfectly but there’s a part that’s not screwed on’.
‘He’s nuts’ begrijpen ze ook wel.
‘Van Lotje getikt’ kent volgens de dikke Van Dale gek genoeg veel meer vertalingen: ‘he is barmy, batty, nuts, dotty’ kan allemaal, of ‘he has bats in the belfry’ of ‘he is off his rocker.’
Hoe iemand vleermuizen in zijn klokkentoren kan hebben, is mij een raadsel, al zou je wel knetter worden, als die beschermde beestjes de hele nacht de klokken luiden. Wel zal elke rechtgeaarde dierenliefhebber inmiddels toch de noodklok luiden over het dreigend uitsterven van de vleermuis.
Want van die steekbeestjes in de zomer word je ook gestoord, vooral in je slaap, en dan zijn vleermuizen handig, want die nuttigen er enkele duizenden per nacht, heb ik me laten vertellen. Maar nu is het tijd om een eind te breien aan deze losse insteken.